Drwy ymuno â Plast Off! 2026, bydd gwirfoddolwyr yn helpu i gael gwared â chymaint o sbwriel plastig â phosibl o'r darn yma o arfordir Ynys Môn, gan chwarae rhan hanfodol wrth warchod bywyd gwyllt morol lleol. Mae gan Gymru arfordir ysblennydd, ond mae lefelau cynyddol o lygredd plastig yn parhau i fygwth cyflwr ein moroedd ni a'r anifeiliaid sy'n dibynnu arnyn nhw.

Mae stormydd amlach a thywydd eithafol yn golchi mwy a mwy o sbwriel ar ein traethau ni, ac mae cynnydd mewn plastigau untro’n golygu bod y broblem yn parhau i dyfu. Mae llygredd plastig yn fygythiad difrifol i fywyd morol: gall morloi ac adar môr fynd yn sownd mewn lein bysgota neu gael eu dal mewn eitemau fel cylchoedd plastig a ffrisbis, a hefyd mae darnau llai o blastig yn gallu mynd i mewn i'r gadwyn fwyd pan maen nhw’n cael eu camgymryd am fwyd.

Plast Off! 2026 yw sesiwn glanhau traeth blynyddol mawr Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru ar arfordir gorllewinol Ynys Môn. Bydd y digwyddiad yn cael ei gynnal rhwng 10:00am a 2:00pm ym Mhorth Tyn Tywyn, gyda gwirfoddolwyr yn cael eu cyfeirio at draethau, cildraethau a baeau cyfagos i gasglu cymaint o sbwriel â phosibl. Bydd y diwrnod yn dod i ben gyda ‘phwyso’r plastig’ am 1:00pm, gan ddatgelu faint o wastraff sydd wedi’i symud o’r arfordir.

Mae’r digwyddiad eleni wedi cael ei gynllunio a’i drefnu gyda help gwirfoddolwyr ifanc Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru, a fydd hefyd wrth law yn ystod y dydd i rannu eu hangerdd a’u gwybodaeth am gadwraeth forol.

Dywedodd Charlotte Keen, Swyddog Datblygu Ieuenctid YNGC: “Mae Plast Off! 2026 wedi dod yn draddodiad mor wych i gychwyn y flwyddyn newydd gyda chymuned o bobl yn dod at ei gilydd i gymryd camau cadarnhaol. Mae’n bleser mawr arwain y digwyddiad yma unwaith eto. Mae’n rhoi cyfle i’n gwirfoddolwyr ifanc ni o’n grwpiau Hyrwyddwyr Achub Moroedd a’r Fforwm Ieuenctid gynnal digwyddiad cyhoeddus sy’n gwneud byd o wahaniaeth. Mae hefyd yn helpu i rymuso pobl ifanc ac yn dangos sut mae’n bosibl ffrwyno pŵer y gymuned i weithredu dros fywyd gwyllt.”

Mae Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru yn gwahodd pobl o bob oed i helpu i wneud Plast Off! 2026 yn sesiwn glanhau traeth llwyddiannus arall a chwarae rhan weithredol yn y broses o fynd i’r afael â llygredd plastig. Mae manylion llawn y digwyddiad ar gael ar wefan yr Ymddiriedolaeth yn www.northwaleswildlifetrust.org.uk 

Oeddech chi’n gwybod?

• Un o'n microblastigau mwyaf cyffredin ni yw nurdles – peledi cyn-gynhyrchu bach iawn sydd fel rheol yn cael eu toddi i mewn i'n cynhyrchion plastig bob dydd ni, er bod llawer yn mynd ar goll yn y môr ymhell cyn iddyn nhw gael eu prosesu.
• Nid dim ond rhaffau a photeli plastig sy'n cael eu golchi i’r lan ar ein traethau ni! O filwyr tegan a doliau plant i wig ddynol, mae rhywbeth fymryn yn anarferol i'w ddarganfod bob amser! 

Pethau i’w gwybod cyn mynd

• Dewch â'ch menig eich hun os oes gennych chi rai. Byddwn yn darparu digon o declynnau casglu sbwriel a bagiau bin.
• Does dim angen archebu lle, ond byddai archebu yn galluogi i ni roi'r wybodaeth ddiweddaraf i chi am fanylion a’r canlyniadau pwyso!
• Parcio am ddim ym Mhorth Tyn Tywyn i unrhyw un sy'n mynychu rhwng 10am a 2pm. Bydd angen casglu trwydded gan aelod o staff YNGC ar y diwrnod.
• Addas i deuluoedd, perffaith ar gyfer pob oed. Croeso hefyd i gŵn sy'n ymddwyn yn dda.
• Bydd plant yn cael tystysgrif Plast Off! am gwblhau eu sesiwn glanhau traeth.
• Mae Plast Off! 2026 yn ddigwyddiad am ddim, er bod rhoddion yn cael eu hannog.
• Bydd bwyd a diod gan werthwr lleol ar gael – dewch â chwpan y mae posib ei ailddefnyddio!