Dianc o Erddi! Cynnwys garddwyr mewn atal 'ymledwyr y dyfodol'

Rydym angen chi! - helpwch ni adnabod ac atal 'ymledwyr y dyfodol'

Rydym yn ymgysylltu gyda garddwyr i adnabod ac atal 'ymledwyr y dyfodol'. Mi fyddwn yn rhoi ffocws mewn chwe lleoliad (gweler map). Byddwn yn edrych ar blanhigion addurnol yn eich gardd i weld pa rhai sy'n lledaenu a hefyd i'w gweld oddi allan i erddi, megis ardaloedd gwarchodedig cyfagos.

Beth ydi rhywogaethau ymledol?

Yn fyd-eang ac yma yng Nghymru, mae planhigion addurnol sy’n ymledu o erddi yn un o’r prif ffynonellau o rywogaethau anfrodorol ymledol (h.y. rhywogaethau ymledol). Nid yw'r rhan fwyaf o'r planhigion addurnol rydyn ni’n dod ar eu traws yn ein gerddi yn achosi problemau fel rhywogaethau ymledol; fodd bynnag, mae'n bosibl y bydd gan nifer bach o rywogaethau'r potensial i ddianc o erddi ac ymledu i'n hamgylchedd naturiol ni, ac effeithio ar yr amgylchedd, yr economi, ein hiechyd a’r ffordd rydyn ni’n byw. Mae rhywogaethau ymledol wedi cael eu hadnabod yn fyd-eang fel un o'r prif pum bygythiad i natur, a gallant ddod yn fwy o broblem oherwydd yr argyfwng hinsawdd.

Ydych chi'n byw yn (neu'n agos at) un o'r trefi yn y map isod?

Gwahodd ni i'ch gardd i ddarganfod pha 'ymledwyr y dyfodol' sy'n tyfu yno!

Mae enghreifftiau o rywogaethau ymledol yn cynnwys clymog Japan (Reynoutria japonica), cennin trionglog (Allium triquetrum), crib-y-ceiliog (Crocosmia × crocosmiiflora) a clychau'r-gog Sbaenaidd (Hyacinthoides hispanica). Mae rhywogaethau sydd ddim yn ymledol ar hyn o bryd ond gyda photensial i fod yn ymledol yn cynnwys enghreifftiau fel 'chocolate vine' (Akebia quinata), bachgen llwm (Leycesteria formosa) ac blodyn-y-gwynt Japaneaidd (Anemone × hybrida).

Ydych chi isio dysgu mwy am sut allwch helpu?

Gall garddwyr helpu atal lledeniad rhywogaethau ymledol.

'Nabod eich planhigion - atal y lledaeniad - compostio â gofal'

Mynd at Wraidd y Mater

You can also get involved in a citizen science project called 

 Plant Alert

Gallwch hefyd gysylltu efo ni

Cysylltu

Ydych chi'n gwybod rhywun byddai efo diddordeb yn y prosiect Dianc o Erddi? Gweler ein taflen yma.

Mae’r prosiect hwn yn cael ei arwain ar y cyd gan Brifysgol Coventry ac Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru a’i gyllido fel rhan o’r rhaglen Grant Cymunedau Gwydn gan Gyfoeth Naturiol Cymru.