Er parchus gof am Joe Phillips

Er parchus gof am Joe Phillips

Gyda thristwch mawr rydym ni’n rhoi gwybod am farwolaeth Joe Phillips ar Awst 1, 2025. Bydd pawb yn Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru yn ei golli’n fawr, lle bu'n wirfoddolwr ymroddedig am flynyddoedd lawer, gan gynnwys fel aelod hirsefydlog o'n Pwyllgor Cadwraeth (Dwyrain).

Roedd Joe bob amser yn naturiaethwr brwd ac arweiniodd hyn iddo ddod yn fotanegydd rhagorol, wedi dysgu ei hun i raddau helaeth. Roedd hefyd yn un o aelodau cynharaf NWWT ac roedd yn arfer helpu i reoli Gwarchodfa Natur Ddol Uchaf yn ôl yn y dyddiau pan nad oedd gennym ni unrhyw staff gwarchodfa penodol. Defnyddiodd ei arbenigedd helaeth i gynorthwyo staff NWWT gydag arolygon dirifedi. Gyda'i lygad craff a'i ddull trwyadl, fe helpodd ni i asesu ystod eang o safleoedd — o gaeau ysgol a mynwentydd i ymylon ffyrdd a gwarchodfeydd natur — am eu gwerth botanegol. Fe wnaeth ei waith ein helpu i ddeall cyflwr safle a'r hyn y gellid ei wneud i'w wella.

Roedd Joe yn athro hael i bawb oedd yn ei adnabod. Helpodd aelodau di-ri o staff i wella eu sgiliau adnabod planhigion ac arweiniodd sawl gweithdy adnabod ar gyfer ein prosiectau. Roedd ei restrau planhigion manwl yn helpu eraill i ddeall diddordeb blodeuol eu tir eu hunain, gan dynnu sylw at bwysigrwydd planhigion nid yn unig ar eu pen eu hunain ond fel dangosyddion o hanes ac iechyd cyffredinol safle.

Joe Philips on the right with the 'Grwp Gwyllt' at Coed Cilygroeslwyd

Joe Philips on the right with the 'Grwp Gwyllt' at Coed Cilygroeslwyd

Roedd Joe yn ymwelydd rheolaidd i swyddfa’r Dwyrain yn Aberduna, ac roedd croeso cynnes iddo bob amser. Roedd staff bob amser yn mwynhau cael rhywfaint o “amser Joe”, a oedd yn golygu eistedd i lawr efo “paned o de” (fel y byddai Cymraeg Joe yn caniatáu). Cymerodd ddiddordeb gwirioneddol yn ein prosiectau, bob amser yn chwilio am gyfleoedd i roi ei arbenigedd a'i brofiad. Roedd llawer ohonom yn gwerthfawrogi'r cyfle i redeg syniadau heibio iddo ac ennill ei safbwynt profiadol, ehangach. Roedd hefyd yn boblogaidd am ei ysbryd hael - roedd bob amser yn dod â bisgedi ar gyfer y swyddfa ac adeg y Nadolig, pot o farmalêd i bob aelod unigol o staff.

Rydym wedi casglu teyrngedau gan staff a ffrindiau...

Gemma: “Newyddion mor drist. Fe wnaeth fy nghefnogi a dysgu gymaint i mi tra roeddwn i'n gwneud fy lleoliad gwaith i'r Brifysgol gyda'r Ymddiriedolaeth. “

Jonny: “Bydd gwirfoddolwyr a staff yn NWWT yn colli ymroddiad Joe a’i wybodaeth helaeth o hanes naturiol Gogledd Cymru yn fawr. Roedd yr ymdeimlad o archwilio a rannodd am gorneli gwyllt cudd Gogledd Ddwyrain Cymru ar ei deithiau cerdded botanegol yn ysbrydoliaeth pan ddechreuais wirfoddoli i'r Ymddiriedolaeth. Diolch Joe!”

Ade: “Rydw i mor drist o glywed am farwolaeth Joe. Roedd bob amser yn gymorth mawr i mi, bob amser yn hapus i roi ei amser i gynnal arolygon botanegol, arwain teithiau cerdded tywys, cynorthwyo gyda digwyddiadau a rhoi cyngor fel aelod o'r Pwyllgor Cadwraeth.”

Byddaf yn colli ei wybodaeth helaeth, ei natur siriol a'i gymorth a chefnogaeth gwastadol yn fawr iawn.
Adrian Lloyd Jones - Head of Living Landscapes
Joe Philips

Joe Philips at Caerwys Churchyard

Eraill:

“Roedd stori fywyd hynod ddiddorol Joe yn cyd-fynd â’r frwdfrydedd dros natur. Cyn neilltuo ei amser i fotaneg, gwasanaethodd yn y Peirianwyr Trydanol a Mecanyddol Brenhinol, gan dreulio amser yn yr Almaen am gyfnod. Byddai'n defnyddio ei wyliau i fynd ar deithiau natur, weithiau gyda'i Uwch-Ringyll Catrodol yn rhoi benthyg ysbienddrych iddo ar gyfer gwylio adar. Yn ddiweddarach yn ei fywyd, ar ôl iddo ymddeol o weithio ym maes gwerthu ceir, mireiniodd Joe ei arbenigedd botanegol ym Mhrifysgol Bangor, gan ennill Gradd Meistr o dan ffigurau fel Dr. Goronwy Wynne. Roedd hefyd yn aelod gweithgar o U3A lleol Sir y Fflint a Grŵp Amgylchedd Dyserth, lle arweiniodd lawer o deithiau cerdded a sgyrsiau ar blanhigion.”

“Bydd ei gyfraniadau a'i gyfeillgarwch yn cael eu cofio gan bawb a gafodd y pleser o'i adnabod.”