Mantell garpiog

Comma butterfly

Comma ©David Longshaw

Mantell garpiog

Enw gwyddonol: Polygonia c-album
Mae gan y fantell garpiog ymylon adenydd carpiog nodedig, sy'n helpu i'w chuddliwio - wrth orffwys, mae'n edrych yn union fel deilen farw! Mae'n ffafrio ymylon coetir, ond gellir ei gweld yn bwydo ar ffrwythau sydd wedi syrthio mewn gerddi.

Species information

Ystadegau

Wingspan: 5.0-6.4cm

Statws cadwraethol

Common.

Pryd i'w gweld

Ionawr i Rhagfyr

Ynghylch

Mae’r fantell garpiog yn löyn byw oren a brown canolig ei faint. Mae'n cael ei enw yn Saesneg, Comma, o'r smotiau gwyn siâp atalnod sydd o dan ei adenydd. Mae ar yr adain drwy gydol y flwyddyn, yn cael sawl nythaid ac yn gaeafu fel oedolyn. Mae'n löyn byw cyffredin ac eang yn ymylon y coetir, yn enwedig yn ystod y gwanwyn a'r hydref. Mae'r lindys yn bwydo ar ddanadl poethion, llwyfenni a helyg.

Mae ganddynt frychau brown a gwyn sy'n gwneud iddynt edrych fel tail adar ac yn helpu i'w cuddliwio.

Sut i'w hadnabod

Mae'r fantell garpiog yn unigryw: mae’r adenydd carpiog, oren gyda smotiau brown yn ei gwneud yn wahanol i rywogaethau tebyg. Mae lliw brown cêl ar ei hochr isaf, sy'n gwneud iddi edrych fel deilen farw.

Dosbarthiad

I’w chanfod ledled Cymru a Lloegr, ac yn ymledu i dde'r Alban.

Roeddech chi yn gwybod?

Mae’r fantell garpiog sy'n dod i'r golwg yn gynnar yn yr haf yn llawer goleuach ei lliw na'r rhai sy'n ymddangos yn nes ymlaen. Bydd y ffurf oleuach yma’n cael ail nythaid ac mae’r ffurf dywyllach yn gaeafu fel oedolyn.

Sut y gall bobl helpu

Mae’r Ymddiriedolaethau Natur yn rheoli llawer o warchodfeydd natur mewn coetiroedd er budd pob math o löynnod byw, gan gynnwys y fantell garpiog. Mae cymysgedd o brysgoedio, torri prysgwydd, cynnal a chadw llennyrch a pheidio ag ymyrryd i gyd yn helpu bywyd gwyllt y coetir i ffynnu. Fe allwch chi helpu hefyd: gwirfoddolwch gyda'ch Ymddiriedolaeth Natur leol a gallech chi fod yn rhan o bopeth, o grefftau coedwig traddodiadol i arolygu glöynnod byw.

Gwyliwch

Comma caterpillar and butterfly © Tom Hibbert